شعبان رسید، ماه خوبان رسید. با فرارسیدن نیمه‌ی شعبان، امیدهای تازه بر جسم خسته‌ی آدمیان دمیده می‌شود.
امروز یکی از بزرگ‌ترین روزهای سال است؛ روزی که گوهر نایاب پا به این دنیا می‌گذارد تا منجی باشد و به عذاب و ظلم در جهان هستی خاتمه دهد. آری، امروز میلاد بزرگواری است که منجی عالم، امام زمان (علیه‌السلام) است، که در نیمه‌ی شعبان به دنیا آمده‌است.
در این روز فرخنده، مسلمانان سراسر جهان با روش‌های متفاوت، جشن گرفته و ابراز خوشحالی و خرسندی می‌کنند. مردم در این روز قربانی می‌کنند، نذر و صدقه می‌دهند و با برگزاری مراسم‌های باشکوه، این روز بزرگ را گرامی می‌دارند تا آن را به نسل‌های آینده منتقل کنند. مردم افغانستان نیز در این قافله همراه‌اند و با برگزاری جشن‌های کوچک و بزرگ، مراسم‌های مذهبی و کارهای اجتماعی، یاد این روز عظیم را زنده نگه می‌دارند.
به همین دلیل، امروز می‌خواهم درباره‌ی چگونگی برگزاری نیمه‌ی شعبان و مراسم‌هایی که مردم قریه دارند، با شما صحبت کنم.
همان‌طور که می‌دانید، هر مکان و مردمان هر منطقه، رسم و رواج و عقاید خاص خود را دارند که آنها را به‌عنوان هویت‌شان حفظ کرده و به نسل‌های بعدی منتقل می‌کنند.
نیمه‌ی شعبان در قریه‌ی ما
در هر قریه، چندین قبیله یا «آغیل» وجود دارد که هر آغیل یک مسجد یا همان «منبر» مخصوص به خود دارد. حدود یک ماه پیش از نیمه‌ی شعبان، ریش‌سفیدان قوم گرد هم جمع شده، تصمیم می‌گیرند که جشن چگونه، کجا و با چه مقدار بودجه برگزار شود. ابتدا، با درنظرگرفتن تعداد خانواده‌ها، بودجه‌ی مراسم ارزیابی شده و سپس، آمادگی‌ها آغاز می‌شود.
در آغیل ما، حدود یک ماه قبل از نیمه‌ی شعبان، دو گوسفند با پول جمع‌آوری‌شده خریداری می‌شود و تا روز مراسم از آنها نگهداری می‌کنند تا چاق و آماده‌ی قربانی شوند. یک روز قبل از نیمه‌ی شعبان، مردان قوم گرد هم آمده و گوسفندان را قربانی می‌کنند. سپس، غذایی مخصوص به نام «کوچه» یا «گندم با گوشت گوسفند» تهیه می‌شود.
در روز جشن، هر خانواده موظف است به تعداد اعضای خود نان خشک آورده و در منبر قرار دهد. مثلا خانواده‌های هشت نفری چهار قرص نان‌های تنوری، فامیل‌های ده نفری چهار قرص نان تنوری پخته و در چشن شرک می‌کنند. ناگفته نماند که در این جشن، همه از کودک تا بزرگسال، زن و مرد، شرکت می‌کنند. همگی لباس‌های نو بر تن کرده و با روی گشاده و چهره‌ی خندان به استقبال این روز می‌روند. کودکان با سرودن شعر این محفل را زیباترین می‌سازند.
از ساعت ۹ صبح، مردم با قفل کردن درب خانه‌های‌شان، راهی منبر شده و تا ساعت ۵ عصر در مراسم‌های مختلف مذهبی، سخنرانی‌ها و برنامه‌های جشن شرکت می‌کنند.
نیمه‌ی شعبان در کابل
در کابل نیز مردم این روز را گرامی می‌دارند. بسیاری به مساجد و اماکن زیارتی مانند زیارت سخی و شهدا می‌روند. همچنین، در خانواده‌ها، جشن‌های کوچکی برگزار می‌شود. به‌طور مثال، خانم‌ها گرد هم آمده، «سفره‌ی صلوات» پهن می‌کنند و پس از ذکر صلوات، کیک یا نذری صاحب‌خانه را تناول می‌کنند. اکثریت خانم‌ها گرد هم جمع شده یک غذای مخصوص که به ندرت می‌شود نوش جان کرد، پخته می‌کنند مانند:«حلوای سرخ»، «شوله شیرین» و انواع مختلف حلوا و شیرینی می‌پزند.
در مقابل، نوجوانان و مردان یک روز قبل در تزئین مساجد، سرک‌ها، دوکان‌های‌شان، مصروف‌اند و در روز موعود آنها معمولاً وقت خود را به گشت‌وگذار، دیدار از اماکن تاریخی، یا همراهی با دوستان می‌گذرانند. من نیز در چنین روزی ترجیح می‌دهم به مساجد و مکان‌های عمومی بروم و از این روز فرخنده بهره ببرم.
نیمه‌ی شعبان یادآور تغییرات زمان، تفکرات آدمی و هزاران تجربه‌ی جهانی است. زندگی ما نیز مانند شکوفه‌های بادام کوتاه و زود گذر است. در این مدت اندک، تنها خاطرات و دستاوردهای ما باقی می‌ماند.
نویسنده: لینا نظری
