معلم فراتر از آموزش، آموزگار زندگی

معلم، تنها کسی نیست که در کلاس درس ایستاده و فرمول‌ها، تعاریف یا تاریخ‌ها را به شاگردانش یاد می‌دهد. معلم واقعی آن انسانی است که هم‌زمان با آموزش علم، درس زندگی را نیز به شاگردانش بیاموزد. او نه فقط راه حل مسایل ریاضی را نشان می‌دهد، بلکه راه حل مشکلات زندگی را هم یادآور می‌شود. معلم، آن کسی است که کلماتش تا سال‌ها در ذهن شاگردان باقی می‌ماند و رفتارش الگویی برای ساختن یک انسان بهتر می‌شود.

هر شاگردی در طول زندگی خود معلمانی دارد که مسیرش را تغییر داده‌اند. گاهی یک جمله‌ی کوتاه از دهان معلم، امیدی تازه را در دل شاگردی روشن می‌کند، گاهی یک نگاه مهربان، زخمی را که هیچ‌کس ندیده، درمان می‌سازد. تأثیر معلم، محدود به چهارسوی کلاس و چند کتاب درسی نیست؛ بلکه در قلب‌ها و ذهن‌هایی است که او پرورش می‌دهد. شاگرد امروز، داکتر، انجنیر، نویسنده یا مادر و پدر فرداست و همه‌ی این نقش‌ها سایه‌ی معلم را بر دوش خود دارند.

اما در کشور من، افغانستان، معلم آن جایگاه والایی را که شایسته‌ی اوست، ندارد. اینجا بارها شنیده‌ایم که مردم می‌گویند: «هیچ‌چیز که نشد، معلم می‌شود!» و این جمله‌ی تلخ، زخم بزرگی بر دل معلمان است. در حالی‌که در حقیقت، هیچ شغلی بالاتر و ارزشمندتر از ساختن انسان و آینده‌ی یک ملت نیست؛ اما امروز، بسیاری از معلمان ما با حقوق اندک، شرایط دشوار و بی‌مهری جامعه دست و پنجه نرم می‌کنند. این در حالی است که بدون معلم، هیچ‌کدام از ما حتی خواندن و نوشتن را نمی‌آموختیم.

ارزش روز معلم، فقط در دادن تبریکی و چند جمله‌ی زیبا خلاصه نمی‌شود؛ بلکه در درک این حقیقت است که معلمان ستون‌های اصلی جامعه‌اند. اگر جامعه‌ای بخواهد پیشرفت کند، نخست باید ارزش معلمانش را بداند. معلمی که در فقر و سختی زندگی می‌کند، با دلی پر از امید و عشقی بی‌پایان، باز هم صبح‌ها وارد کلاس می‌شود و با لبخند به شاگردانش سلام می‌کند. او می‌داند که رسالتش سنگین است و آینده‌ی این کشور در دست‌های کوچک همین شاگردان شکل می‌گیرد.

روز معلم، روز یادآوریِ این حقیقت است که باید به معلمان احترام گذاشت، آن‌ها را ارج نهاد و جایگاهشان را پاس داشت. روز معلم یعنی قدردانی از کسانی که چراغ علم را در تاریکی‌ها روشن می‌کنند و با صبر و عشق، روح و ذهن ما را پرورش می‌دهند.

امروز می‌خواهم از تمام معلمانی که در زندگی‌ام بوده‌اند، با قلبی سرشار از سپاسگزاری یاد کنم. از آنانی که به من یاد دادند چگونه فکر کنم، چگونه انسان باشم و چگونه در برابر سختی‌ها خم نشوم. معلمانی که شاید نام‌شان در تاریخ نوشته نشود، اما رد پایشان در وجود من و هزاران شاگرد دیگر جاودانه است.

قدردانی از معلم یعنی درک این حقیقت که هیچ موفقیتی بدون حضور آن‌ها امکان‌پذیر نبود. هر کتابی که امروز می‌خوانیم، هر خطی که می‌نویسیم، هر اندیشه‌ای که در ذهن ما جاری است، همه و همه نتیجه‌ی زحمات بی‌پایان معلمانی است که گاه در سکوت و گم‌نامی، روشنایی را در دل‌های ما کاشتند.

روز معلم فرصتی است تا دوباره با خود عهد ببندیم که مقام معلم را پاس بداریم. این روز، فقط یک تاریخ در تقویم نیست، بلکه روزی است برای تجلیل از کسانی که نه برای خود، که برای آینده‌ی شاگردانشان زندگی می‌کنند. معلم کسی است که حتی اگر در دلش هزار اندوه باشد، باز لبخند می‌زند تا شاگردانش امید بگیرند.

پس امروز با تمام وجود می‌گویم: سپاس معلم عزیزم! سپاس که چراغ علم و امید را به دستم دادی، سپاس که در تاریکی‌ها راه را نشانم دادی و سپاس که باورم کردی.

 روز معلم بر همه‌ی شما، فرشتگان زمینی مبارک باد.

نویسنده: بهاره سلطانی